Rowerowe Łużyce   |   Trasy   |   O nas
PL
DE
Logo Iinterreg Logo Iinterreg

Rowerowe Łużyce

Gdzie pojedzisz w ten weekend?








1.Pałac Pücklera

Pałac Pücklera, zlokalizowany w Bad Muskau, to jedna z najważniejszych rezydencji arystokratycznych w Europie, ściśle związana z postacią księcia Hermanna Pücklera-Muskau, słynnego architekta krajobrazu, podróżnika i pisarza. Pałac, który powstał na fundamentach wcześniejszej budowli, przeszedł pełną przebudowę przez Pücklera w 1846 roku. Pückler nadał pałacowi charakter luksusowej rezydencji, inspirowanej orientem, co można dostrzec w szczegółach wnętrz – od mistrzowsko zdobionych mebli po imponujące kolekcje sztuki i książek. Na szczególną uwagę zasługuje biblioteka pełna cennych manuskryptów oraz salon muzyczny, który był miejscem licznych koncertów. Dziś pałac, odrestaurowany z wielką starannością, przyciąga tysiące turystów, oferując zwiedzanie jego wnętrz oraz spacer po otaczającym go, wpisanym na listę UNESCO Parku Mużakowskim.



2.Park Mużakowski

Park Mużakowski to jeden z największych parków krajobrazowych w stylu angielskim w Europie, zajmujący powierzchnię ponad 830 hektarów. Został zaprojektowany przez księcia Hermanna Pücklera-Muskau w latach 1815–1845 jako przestrzeń, która miała łączyć naturalne piękno krajobrazu z elementami architektury ogrodowej. Park rozciąga się na obu brzegach Nysy Łużyckiej, a jego większa część znajduje się po stronie niemieckiej, z mniejszą częścią na terytorium Polski. Przez park prowadzą liczne ścieżki spacerowe, w tym Trasa Księcia Pücklera, umożliwiająca odkrywanie najpiękniejszych zakątków tego założenia parkowego. W parku znajdują się malownicze mostki, stawy oraz wzgórza, a także liczne pawilony, takie jak Oranżeria czy Dom Angielski. Park jest uznawany za wzorcowy przykład europejskiego romantycznego parku krajobrazowego, który łączy w sobie harmonię przyrody i architektury.



3.Leśna Kolejka Mużakowska

Leśna Kolejka Mużakowska to niezwykle ciekawy element krajobrazu regionu, który dawniej służył do transportu surowców, głównie drewna i węgla, na potrzeby lokalnego przemysłu. Kolejka powstała w XIX wieku, kiedy to Muskau i okoliczne tereny intensywnie rozwijały się jako ośrodek przemysłowy. Dziś część trasy kolejki została zachowana i udostępniona turystom jako atrakcja turystyczna. Wagoniki kolejki poruszają się wzdłuż malowniczych tras, przecinających gęste lasy i pola, co czyni podróż fascynującą wycieczką dla całych rodzin. W okresie letnim odbywają się tematyczne wycieczki kolejką, podczas których można poznać historię regionu, jego przyrodę oraz specyfikę dawnych przemysłowych szlaków kolejowych. Leśna Kolejka Mużakowska to unikatowa atrakcja, która łączy historię z aktywnym wypoczynkiem.



4.Muzeum Rękodzieła i Rzemiosła w Sagar

Muzeum Rękodzieła i Rzemiosła w Sagar zostało założone w 1995 roku z inicjatywy miejscowych kronikarzy oraz mieszkańców Gminy Krauschwitz, którzy postanowili zachować dziedzictwo przemysłowe i rzemieślnicze regionu. Muzeum mieści się w dawnym tartaku, położonym nad stawem Mühlteich, w centrum Sagar. Wystawa ukazuje rozwój rzemiosła i przemysłu w regionie, szczególnie w kontekście wykorzystywania lokalnych surowców, takich jak glina, węgiel, ruda żelaza i drewno. Ekspozycja obejmuje zbiory narzędzi używanych do obróbki drewna i ceramiki, a także wiele oryginalnych eksponatów związanych z lokalnym przemysłem. W muzeum można zobaczyć, jak działały tartaki, koszykarnie, młyny, warsztaty szewskie, rymarskie, przędzalnie oraz tkalnie. Zorganizowano także wystawę poświęconą narzędziom do obróbki drewna oraz ceramiki przemysłowej i użytkowej. Szczególnie interesująca jest stodoła z narzędziami rolniczymi, w tym maszynami młócącymi, które przedstawiają życie codzienne w dawnych gospodarstwach. Co ciekawe, muzeum oferuje opisy eksponatów w trzech językach: niemieckim, polskim i serbołużyckim, co podkreśla wielokulturową tradycję regionu.



5.Jezioro Barwalder See Boxberg

Jezioro Barwalder See to sztuczny zbiornik wodny, powstały w wyniku zalania dawnych wyrobisk węgla brunatnego w pobliżu miejscowości Boxberg. Jezioro o powierzchni 13 km² jest jednym z największych tego typu zbiorników w regionie, oferując liczne atrakcje turystyczne. Barwalder See to popularne miejsce wypoczynku dla turystów, oferujące możliwość uprawiania sportów wodnych, takich jak żeglarstwo, windsurfing czy kajakarstwo. Wokół jeziora znajdują się dobrze utrzymane plaże, kempingi oraz ścieżki rowerowe i spacerowe, które umożliwiają aktywne spędzanie czasu w otoczeniu przyrody. Jezioro jest również miejscem licznych imprez sportowych i kulturalnych, w tym zawodów żeglarskich oraz festynów, które co roku przyciągają miłośników sportów wodnych z całego regionu.



6.Most Rakoczego – Kromlau

Most Rakoczego (Rakotzbrücke), zwany również „Mostem Diabła”, to jedna z najbardziej charakterystycznych budowli w Parku Rododendronów w Kromlau. Zbudowany w XIX wieku, most jest znany ze swojej unikalnej konstrukcji, która tworzy idealny okrąg odbijający się w wodach jeziora, co daje niesamowity efekt wizualny. Most Rakoczego, będący częścią romantycznego parku krajobrazowego, stał się jednym z najczęściej fotografowanych miejsc w regionie, a jego symbolika związana jest z licznymi legendami. Według jednej z nich most miał zostać zbudowany przy pomocy diabła, który w zamian za swoją pomoc miał otrzymać duszę pierwszego przechodnia. Dziś most nie jest dostępny dla ruchu pieszego, ale jego urok przyciąga wielu turystów i fotografów.



7.Park Rododendronów – Kromlau

Park Rododendronów w Kromlau to jeden z największych parków tego typu w Europie, obejmujący obszar 200 hektarów. Park powstał w połowie XIX wieku i słynie z wyjątkowo bogatej kolekcji rododendronów oraz azalii, które kwitną od maja do czerwca, przyciągając tysiące turystów z całej Europy. Park został zaprojektowany w stylu angielskiego ogrodu krajobrazowego, z licznymi ścieżkami, mostkami i punktami widokowymi, w tym wspomnianym Mostem Rakoczego. W parku znajduje się także kilka historycznych budowli, takich jak zamek oraz pawilony, które dodają miejscu wyjątkowego charakteru. Park Rododendronów w Kromlau jest nie tylko atrakcją botaniczną, ale również ważnym miejscem kultury i wypoczynku, gdzie organizowane są liczne imprezy plenerowe.



8.Geopark Łuk Mużakowa – Kromlau

Geopark Łuk Mużakowa to unikatowy obszar geologiczny, który został uznany przez UNESCO za geopark o światowym znaczeniu. Geopark obejmuje teren jednego z największych lodowcowych łuków morenowych w Europie, który powstał podczas ostatniego zlodowacenia. Na obszarze geoparku znajdują się malownicze jeziora, które powstały w wyniku zalania dawnych wyrobisk węgla brunatnego. Ciekawostką jest, że Łuk Mużakowski to również jedno z najbogatszych stanowisk skamieniałości roślinnych i zwierzęcych, co czyni go rajem dla geologów i paleontologów. Na terenie parku znajdują się liczne ścieżki edukacyjne, które umożliwiają odkrywanie unikatowych formacji geologicznych oraz poznanie historii przemysłu górniczego w regionie. Geopark jest idealnym miejscem zarówno dla miłośników geologii, jak i dla osób szukających ciszy i kontaktu z naturą.









1.Most Staromiejski

Most Staromiejski, łączący Zgorzelec i Görlitz, to wyjątkowe miejsce o bogatej historii, będące świadkiem wielu istotnych wydarzeń na przestrzeni wieków. Most ten, pierwotnie drewniany, istniał już w średniowieczu i służył jako kluczowa przeprawa na trasie handlowej między Śląskiem a Saksonią. Ze znanych zapisów i zachowanych zdjęć wiemy, że do 1905 roku stał w mniej więcej tym samym miejscu most drewniany. Został on zniszczony wskutek powodzi wraz z Kościołem Św. Ducha. Kolejna, mocniejsza konstrukcja przetrwała do 7 maja 1945 roku, kiedy to żołnierze niemieccy wysadzili most wraz z innymi przeprawami na Nysie Łużyckiej. Do końca wieku w Zgorzelcu przez rzekę można było przeprawić się tylko jednym mostem drogowym oraz wiaduktem kolejowym. Impulsem do odbudowy Mostu Staromiejskiego było proklamowanie 5 maja 1998 roku Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz. Rozpoczęta w 2003 roku odbudowa zniszczonego w 1945 roku mostu stała się impulsem do zmian na polskim brzegu Nysy, gdzie niedługo później ruszyły prace rewitalizacyjne. Przywróciły one dawną urodę najstarszej części Zgorzelca – Przedmieściu Nyskiemu. 20 października 2004 roku nastąpiło uroczyste otwarcie 80-metrowej przeprawy pieszo-rowerowej. Poza swoim praktycznym przeznaczeniem most stał się symbolem pojednania i współpracy między Polską a Niemcami. Od momentu zniesienia kontroli granicznych w 2007 roku Most Staromiejski nie tylko służy mieszkańcom obu miast, ale także stanowi popularny cel spacerów i miejsce spotkań turystów z całej Europy. Otoczony malowniczymi widokami na Nysę Łużycką, most ten jest doskonałym punktem obserwacyjnym, z którego można podziwiać zarówno architekturę Starego Miasta w Görlitz, jak i zabytkową zabudowę Zgorzelca.



2.Młyn Trójkołowy (Dreirad Mühle) – Görlitz

Młyn Trójkołowy, położony nad brzegiem Nysy Łużyckiej, jest jednym z najlepiej zachowanych zabytkowych młynów wodnych w Görlitz. Historia młyna sięga średniowiecza, kiedy młyny wodne były kluczowym elementem gospodarki wielu europejskich miast. Dreirad Mühle przez wieki pełnił funkcję młyna zbożowego, dostarczając mąkę dla mieszkańców miasta i okolic. Dzięki imponującym mechanizmom napędzanym siłą wody, młyn mógł funkcjonować nawet w okresach suszy, co czyniło go niezwykle ważnym dla lokalnej gospodarki. Współcześnie w młynie mieści się restauracja oraz sklep z pamiątkami. Jest to popularne miejsce dla odwiedzających, którzy przybywają licznie ze względu na piękne położenie tarasu restauracyjnego, widok na Most Staromiejski oraz starówkę Görlitz. W 1938 roku przy młynie wybudowano silos zbożowy. Dziś budynek ten jest jedną z wizytówek miasta, ozdobiony mozaiką WAZE, zdobiącą stronę zachodnią i południową budynku. WAZE, skrót od Wyraz Artystyczny Zjednoczonej Europy, przedstawia kobietę wyrastającą z ziemi – symbol rodzącej się wspólnoty między miastami Zgorzelec i Görlitz. Autorami mozaiki są Ormianin Vahan Bego oraz Michał Bulak.



3.Dom Barokowy i Dom Biblijny

Dom Barokowy (Barockhaus) przy Neißstraße 30 to imponujący przykład architektury barokowej, który od XVIII wieku przyciąga uwagę bogato zdobionym wnętrzem i fasadą. Zbudowany w latach 1727–1729 przez kupca Christiana Ameisa, budynek ten służył nie tylko jako rezydencja, ale również jako symbol bogactwa i prestiżu jego właściciela. Dziś mieści się tu muzeum miejskie oraz imponująca biblioteka z ponad 100 tysiącami tomów, w tym cennymi manuskryptami i pierwszymi wydaniami dzieł literatury europejskiej. Sąsiadujący Dom Biblijny, wzniesiony w stylu renesansowym w 1570 roku, zdobią płaskorzeźby przedstawiające sceny biblijne autorstwa Hansa Kramera Młodszego. W górnej części widoczne są sceny z Nowego Testamentu: Zwiastowanie, Narodziny Chrystusa, Chrzest Jezusa, Ostatnia Wieczerza i Ukrzyżowanie. Dolna część ukazuje sceny ze Starego Testamentu: Stworzenie Ewy, grzech pierworodny, ofiarowanie Izaaka, otrzymanie Dekalogu przez Mojżesza i podniesienie spiżowego węża. Obie budowle stanowią ważne punkty na kulturalnej mapie Görlitz, oferując zwiedzającym możliwość podziwiania architektury oraz zgłębiania historii literatury, sztuki i religii.



4.Budynek Wagi

Budynek Wagi (Waage) to jeden z kluczowych obiektów handlowych w dawnym Görlitz, który od XVII wieku pełnił funkcję urzędu ważenia towarów. Obecny budynek jest efektem przebudowy gotyckiego budynku z 1453 roku, z którego zachowały się jedynie gotyckie piwnice. Budynek ten przez wieki służył miastu jako punkt, w którym clono towary wwożone i wywożone z miasta. Na jego fasadzie znajdują się charakterystyczne kolumny z jońskimi kapitelami oraz zdobienia, w tym popiersia: budowniczego miejskiego Jonasa Roskopfa z cyrklem, mistrza murarskiego Eliasa Ebermanna z kielnią oraz mistrza wagi Andreasa Alerta z ciężarkiem i wagą. Dawniej, gdy handel rybami był jednym z głównych źródeł dochodów miasta, targi rybne odbywały się pod arkadami tego budynku. Obecnie budynek pełni funkcje administracyjne, ale jego bogata historia jest wciąż pielęgnowana, a sam obiekt przyciąga zwiedzających, którzy chcą poczuć atmosferę dawnych czasów.



5.Zegar słoneczny na aptece

Ratsapotheke, czyli Apteka Ratuszowa, to nie tylko jeden z najstarszych budynków w Görlitz, ale także miejsce, gdzie znajdują się jedne z najbardziej niezwykłych zegarów słonecznych w regionie. Wykonane w 1550 roku przez Zachariasza Scultetusa, zegary te nie tylko odmierzały czas, ale były również zaawansowanymi urządzeniami astronomicznymi. „Solarium”, pierwszy z zegarów, wskazuje godziny według różnych systemów, w tym babilońskich i włoskich, natomiast drugi zegar, „Arachne”, pokazuje tzw. godziny planetarne, co czyni go jednym z najbardziej skomplikowanych zegarów słonecznych swojej epoki. Dziś zegary te są jednym z najważniejszych zabytków technicznych Görlitz i stanowią niezwykłą atrakcję turystyczną.



6.Łuk Szeptów

Łuk Szeptów, znajdujący się na Dolnym Rynku, to niezwykła konstrukcja o unikatowych właściwościach akustycznych. Powstały w późnym gotyku, łuk ten przenosi dźwięk tak, że szept wypowiedziany po jednej stronie jest doskonale słyszalny po drugiej, nawet jeśli osoby stoją w znacznej odległości od siebie. Dzięki temu Łuk Szeptów jest jedną z ulubionych atrakcji turystów, którzy chętnie testują to zjawisko. Konstrukcja, ozdobiona motywami roślinnymi, stanowi doskonały przykład architektury gotyckiej, a jej właściwości akustyczne świadczą o znajomości fizyki dźwięku przez dawnych budowniczych.



7.Ratusz

Ratusz w Görlitz to majestatyczna budowla, która przez wieki była świadkiem wielu kluczowych wydarzeń w historii miasta. Zbudowany w XIV wieku, ratusz przeszedł liczne przebudowy, które nadały mu dzisiejszy, eklektyczny charakter. Gotycka wieża, mierząca 60 metrów, góruje nad Dolnym Rynkiem i oferuje zwiedzającym widok na panoramę miasta. Renesansowe schody, dodane w XVI wieku i zaprojektowane przez Wendela Rosskopfa, są jednym z najważniejszych elementów budowli. Na fasadzie ratusza widnieje herb Macieja Korwina, króla Węgier, świadczący o bliskich związkach Görlitz z dynastią węgierską. Ratusz nadal pełni funkcję administracyjną, jednocześnie pozostając jednym z najważniejszych zabytków architektonicznych regionu.



8.Grób Jakuba Böhme

Jakub Böhme, urodzony w pobliskim Zawidowie w 1575 roku, jest jednym z najbardziej znanych mistyków i filozofów religijnych Europy. Twórczości pisarskiej poświęcił życie, a jego dzieła miały znaczący wpływ na rozwój filozofii mistycznej, szczególnie w środowiskach protestanckich. Böhme spędził większość życia w Görlitz, gdzie pracował jako szewc, zanim poświęcił się pisarstwu. Zmarł w 1624 roku i został pochowany na cmentarzu Świętego Mikołaja, jednym z najstarszych i najbardziej prestiżowych cmentarzy w regionie. Grób Böhme przyciąga turystów, filozofów i badaczy, chcących oddać hołd tej wybitnej postaci mistyki europejskiej.


9.Kamieniołom Königshain

Kamieniołom Königshain, położony w malowniczych górach o tej samej nazwie, to jedno z najciekawszych przyrodniczo i geologicznie miejsc w regionie. Przez ponad 200 lat wydobywano tu granit, wykorzystywany do budowy dróg, mostów i innych obiektów infrastrukturalnych. Dziś kamieniołom jest obszarem chronionym, a jego główne wyrobisko, wypełnione wodą, jest popularnym miejscem do nurkowania, kąpieli oraz wspinaczki. Wokół kamieniołomu rozciągają się liczne szlaki turystyczne, które prowadzą przez skaliste zbocza i umożliwiają podziwianie niezwykłych formacji geologicznych. W pobliskim Muzeum Górnictwa Granitu Königshainer Berge, będącym częścią szlaku kultury przemysłowej Saksonii, można zobaczyć sprzęty związane z wydobyciem granitu oraz przedmioty codziennego użytku dawnych górników. W dawnym budynku socjalnym zwiedzający mogą poznać cały proces produkcji – od rozbicia kamienia po jego obróbkę jako materiał budowlany.



10.Historyczna linia kolejowa Görlitz-Weißenberg

Spółka Görlitzer Kreisbahn A.G. została założona 20 lipca 1903 roku, z zadaniem budowy linii kolejowej z Görlitz przez góry Königshain do Weißenbergu, gdzie łączyła się z linią kolejową Löbau-Radibor. Linia kolejowa Görlitz-Weißenberg była jednym z kluczowych szlaków transportowych, przyczyniając się do rozwoju przemysłu w regionie. Umożliwiała przewóz surowców, w tym węgla i granitu, z pobliskich kamieniołomów do dużych ośrodków przemysłowych. Po II wojnie światowej linia została przejęta przez kraj związkowy Saksonia i funkcjonowała do 1994 roku, końca istnienia NRD. Po zaprzestaniu działalności planowano utworzenie muzeum linii kolejowej, a efektem częściowej realizacji tego projektu są zachowane wagony kolejowe na stacji Königshain-Hochstein. Część torów między Görlitz a Königshain-Hochstein usunięto pod koniec lat 90., a na ich miejscu utworzono ścieżkę rowerową o długości około 8,5 km, którą zainaugurowano 30 kwietnia 2009 roku.








1.Most kolejowy w Zgorzelcu/Görlitz

Most kolejowy w Zgorzelcu/Görlitz to jedna z najbardziej charakterystycznych i imponujących budowli w regionie. Jego historia sięga połowy XIX wieku, kiedy to w latach 1844–1847 został wzniesiony na potrzeby rozwijającej się sieci kolejowej. Most zaprojektował Gustav Kießler, inspirując się rzymskimi akweduktami, co widoczne jest w majestatycznej, łukowej konstrukcji. Most, o długości 448 metrów i wysokości 35 metrów, przecina rzekę Nysę Łużycką, łącząc brzegi po polskiej i niemieckiej stronie. Zbudowany z lokalnego granitu, stanowi symbol trwałości i wytrzymałości, a także świadectwo imponujących umiejętności inżynieryjnych XIX wieku. Częściowo zniszczony podczas II wojny światowej, został odbudowany w 1954 roku, odzyskując swoją funkcję i stając się ważnym elementem infrastruktury europejskiej, szczególnie w ramach korytarza transportowego E30. W 2014 roku przeszedł rewitalizację, która przywróciła jego dawny wygląd. Będąc po niemieckiej stronie mostu, warto odwiedzić punkt widokowy, z którego rozpościera się piękny widok na Nysę Łużycką oraz Zgorzelec.



2.Koparka wielonaczyniowa

Koparka wielonaczyniowa SRs 1200 to imponujący eksponat przemysłowy, symbolizujący okres intensywnej działalności górniczej w okolicach Berzdorfer See. Zbudowana w 1971 roku, przez ponad 25 lat była wykorzystywana do wydobywania węgla brunatnego z kopalni odkrywkowej. Maszyna ma 75 metrów długości i 33,5 metra wysokości, co czyni ją jedną z największych tego typu w regionie. Jej czerpaki, z których każdy ma pojemność kilku metrów sześciennych, przenosiły ogromne ilości węgla, przyspieszając proces wydobycia. Po zamknięciu kopalni w 1997 roku koparka przestała być używana, jednak zachowano ją jako eksponat muzealny, który przyciąga turystów i miłośników techniki. Zwiedzający mogą nie tylko podziwiać maszynę z zewnątrz, ale także wziąć udział w zorganizowanych wycieczkach, podczas których poznają historię górnictwa w regionie oraz zobaczą wnętrze koparki. Jest to niezwykła atrakcja, pokazująca, jak ogromny wpływ przemysł wydobywczy miał na krajobraz i gospodarkę regionu.



3.Blue Lagoon – Berzdorfer See

Blue Lagoon, czyli zatoka na zbiorniku Berzdorfer See, to przykład udanej rekultywacji terenów poprzemysłowych. Jezioro powstało w miejscu dawnej kopalni węgla brunatnego, która działała tutaj do końca lat 90. XX wieku. Po zakończeniu wydobycia rozpoczęto zalewanie kopalni wodą, co trwało od 2002 do 2013 roku. Obecnie Berzdorfer See ma powierzchnię 960 hektarów i maksymalną głębokość 72 metrów, co czyni go jednym z największych sztucznych zbiorników w regionie. Linia brzegowa ma 15,5 km długości, a jezioro otaczają plaże, ścieżki rowerowe i piesze oraz infrastruktura turystyczna, w tym port jachtowy i liczne miejsca do biwakowania. Blue Lagoon to idealne miejsce dla miłośników rekreacji nad wodą. Szeroka plaża, molo, place zabaw, boiska do siatkówki plażowej, park linowy, punkty gastronomiczne, marina żeglarska oraz pole golfowe sprawiają, że miejsce to doceniają zarówno plażowicze, jak i osoby preferujące aktywny wypoczynek. Woda w jeziorze jest krystalicznie czysta, co czyni je szczególnie atrakcyjnym dla amatorów kąpieli. Wzdłuż linii brzegowej znajdują się restauracje i kawiarnie, do których można dotrzeć, korzystając z deptaku otaczającego jezioro – idealnego do spacerów, jazdy na rowerze i rolkach. Do jeziora można również dotrzeć samochodami, a specjalnie przygotowane parkingi z infrastrukturą gastronomiczną ułatwiają odwiedziny.



4.Wieża widokowa Neuberzdorfer Höhe

Wieża widokowa Neuberzdorfer Höhe to jeden z najważniejszych punktów widokowych nad Berzdorfer See i okolicą. Otwarto ją w 2008 roku, oferując dwie platformy widokowe na wysokościach 19 i 21 metrów. Z wieży można podziwiać wspaniałe widoki na okoliczne wzgórza, takie jak Landeskrone, oraz na rozległe wody Berzdorfer See. 121 stopni prowadzących na szczyt to atrakcja sama w sobie, a nagrodą są spektakularne widoki. Wieża jest wyposażona w kamerę internetową, umożliwiającą transmisję widoków na żywo. Stanowi popularne miejsce odwiedzin turystów i lokalnych mieszkańców, którzy przychodzą tu, aby cieszyć się naturą i spokojem. Jest to także doskonały punkt wyjściowy dla pieszych i rowerowych wycieczek po okolicy.



5.Wieża Bismarcka

Wieże Bismarcka to charakterystyczne budowle wznoszone na cześć kanclerza Otto von Bismarcka, rozproszone po całych Niemczech. Jedna z tych wież znajduje się w okolicy Landeskrone i jest interesującą atrakcją historyczną oraz punktem widokowym. Zbudowana w 1901 roku według projektu architekta Wilhelma Kreisa, upamiętnia kanclerza. Podczas rocznic związanych z jego życiem zapalano na wieży ogień, symbolizujący jedność narodową i siłę Niemiec. Dziś wieża jest popularnym celem turystycznym. Choć wejście na nią jest niemożliwe, jej położenie na wzgórzu Landeskrone pozwala podziwiać piękne widoki na okolicę, stojąc przy jej podstawie.


6.Landeskrone

Landeskrone to wygasły wulkan o wysokości 419,4 m n.p.m., górujący nad okolicą Görlitz. Jego formacja geologiczna sięga około 30 milionów lat wstecz, a miejsce to od wieków przyciągało osadników z różnych epok. Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z epoki brązu, a w średniowieczu na szczycie góry znajdował się zamek, należący do książąt czeskich i możnych rodów szlacheckich. W XIV wieku zamek wykupiło miasto Görlitz, które później zdecydowało się go zburzyć, aby nie służył za schronienie dla rabusiów. Pod koniec XVIII wieku Landeskrone zaczęli odwiedzać pisarze i filozofowie, szukający natchnienia. W 1863 roku na ruinach zamku miasto wybudowało gospodę, która spłonęła w 1946 roku, ale pięć lat później została odbudowana. Dziś znajduje się tam hotel i restauracja. Na szczycie Landeskrone, oprócz restauracji i hotelu, jest również wieża widokowa, z której można podziwiać piękną panoramę miasta oraz okolicznych gór.



7.Obserwatorium Scultetus

Obserwatorium „Scultetus-Sternwarte” w Görlitz to wyjątkowe miejsce dla miłośników astronomii. Zbudowane w latach 1967–1971, nosi imię Bartholomäusa Scultetusa, znanego astronoma z regionu. Obserwatorium jest wyposażone w nowoczesny teleskop, umożliwiający obserwację planet, gwiazd i innych ciał niebieskich. Jednym z głównych atutów jest również planetarium, które dzięki 8-metrowej kopule oferuje spektakularne pokazy nocnego nieba, symulując naturalny układ gwiazd. W obserwatorium organizowane są także liczne wydarzenia edukacyjne, takie jak wykłady, a jego bogata biblioteka udostępnia fachową literaturę. Dzięki zbiorom i nowoczesnym urządzeniom „Scultetus-Sternwarte” jest ważnym centrum naukowym w regionie, które przyciąga zarówno profesjonalnych astronomów, jak i amatorów poszukujących wiedzy o wszechświecie.



8.Dworzec kolejowy w Görlitz

Dworzec kolejowy w Görlitz to zabytek architektury, harmonijnie wpisany w miejską zabudowę. Hala peronowa, udostępniona podróżnym w 1917 roku, przyciąga dziś codziennie około 4 000 osób – zarówno dojeżdżających, jak i turystów. Charakterystycznym elementem dworca jest hol w stylu art nouveau, z misternie zdobionym sufitem, który emanuje elegancją dawnych lat. Przestronność holu i tuneli prowadzących na perony przypomina o randze tego miejsca, które niegdyś tętniło życiem, pełne kawiarni i sklepów umilających czas oczekującym na pociągi. Dworzec leży w sercu zabytkowej części Görlitz, skąd można udać się na historyczną ulicę Berliner Strasse, dawniej główną handlową arterię miasta, prowadzącą na Postplatz i do słynnego Kaufhaus Görlitz. Obecnie planowana jest kompleksowa modernizacja budowli. Po latach użytkowania dach hali dworca zostanie gruntownie odnowiony, a jego historyczne, szklane ściany wymienione. Prace obejmą także renowację konstrukcji nośnej, świetlików dachowych i instalację nowego oświetlenia. Zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi zostaną odnowione piękne klatki schodowe, a nowe okna, wykonane ręcznie z zielonego szkła przypominającego oryginał, przywrócą wnętrzom autentyczny urok przeszłości.










1.Rynek w Löbau

Rynek w Löbau to serce miasta, które od wieków pełniło kluczowe funkcje handlowe, społeczne i kulturalne. Jest to jedno z najstarszych miejsc w Löbau, a jego początki sięgają średniowiecza. Przez wiele lat rynek był miejscem, gdzie odbywały się regularne targi i jarmarki, przyciągające kupców z całej Saksonii, a nawet sąsiednich regionów. Dzięki dogodnemu położeniu Löbau na szlakach handlowych rynek stał się miejscem, gdzie krzyżowały się różne kultury i tradycje.
Kamienice otaczające rynek są świadkami długiej historii miasta. Ich styl architektoniczny obejmuje różne epoki – od renesansu przez barok po klasycyzm. Każda z nich ma swoją unikalną historię i jest dowodem na rozwój architektoniczny oraz gospodarczy regionu. Warto również wspomnieć, że niektóre budynki były przebudowywane lub restaurowane po zniszczeniach wojennych, co przyczyniło się do zachowania ich historycznego charakteru.
Dziś rynek w Löbau pełni rolę centrum życia kulturalnego. Odbywają się tu liczne festiwale, koncerty, wystawy oraz jarmarki bożonarodzeniowe i wielkanocne, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Liczne kawiarnie i restauracje wokół placu tworzą przyjazną atmosferę, idealną do relaksu i podziwiania piękna zabytkowej architektury.



2.Ratusz w Löbau

Ratusz w Löbau to jeden z najważniejszych zabytków miasta, pełen historycznych odniesień i symboli władzy miejskiej. Pierwotnie wybudowany na początku XIV wieku, służył jako siedziba lokalnych władz i był centrum administracyjnym miasta. Po dwóch dużych pożarach, które zniszczyły znaczną część miasta w latach 1570 i 1710, ratusz został odbudowany w latach 1711–1714 w stylu barokowym. Jego charakterystyczna fasada z bogatymi zdobieniami stała się jednym z symboli miasta.
Ratusz był wielokrotnie modernizowany, m.in. w XIX wieku, kiedy wprowadzono zmiany architektoniczne dostosowujące budynek do ówczesnych standardów. Jednak podczas prac restauracyjnych w latach 1935–1936 wiele z tych zmian zostało cofniętych, aby przywrócić oryginalny wygląd z XVIII wieku. Obecnie budynek ratusza stanowi nie tylko siedzibę władz miejskich, ale także miejsce, gdzie odbywają się uroczystości, wystawy oraz inne wydarzenia kulturalne.
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów ratusza jest zegar z maską o ruchomym podbródku, symbolizujący jurysdykcję miejską i sprawowanie władzy. Mechanizm ten, popularny w renesansie, stanowi wyjątkową atrakcję turystyczną. Dodatkowo na fasadzie budynku można dostrzec saksońsko-polski herb oraz herb miasta, które świadczą o dawnych związkach Löbau z Polską.



3.Zegar słoneczny na ratuszu w Löbau

Na fasadzie ratusza w Löbau znajdują się dwa zegary słoneczne, które od wieków pełniły nie tylko funkcję pomiaru czasu, ale także stanowiły element dekoracyjny budynku. Zegary te są doskonałym przykładem ówczesnej wiedzy astronomicznej oraz umiejętności rzemieślniczych. W czasach, gdy zegary mechaniczne były jeszcze rzadkością, zegary słoneczne były podstawowym narzędziem do określania pory dnia, a ich precyzja była niezwykle istotna dla funkcjonowania społeczności.
Oprócz zegarów słonecznych, na płycie rynku, około 25 metrów od wieży ratuszowej, znajduje się okrągły znacznik, który przypomina o dawnych metodach pomiaru czasu. Był on częścią większego systemu, który pomagał mieszkańcom Löbau orientować się w czasie, co miało ogromne znaczenie, zwłaszcza w epoce przed wynalezieniem zegarów mechanicznych.
Ciekawostką jest również złota kula wskazująca fazy księżyca (Mondphasenkugel), umieszczona na wieży ratusza. Ten rzadki mechanizm astronomiczny jest wyjątkowym przykładem ówczesnej inżynierii i precyzji. Kula pokazuje aktualną fazę księżyca, co dawniej miało znaczenie nie tylko praktyczne, ale także symboliczne, ponieważ fazy księżyca były związane z rolnictwem i kalendarzem.



4.Löbauer Berg

Löbauer Berg to jedno z najbardziej malowniczych miejsc w okolicach Löbau, wznoszące się na wysokość 447 metrów n.p.m. Jest popularnym celem turystów, którzy doceniają zarówno piękne widoki, jak i bogatą przyrodę. Jednym z głównych punktów na wzgórzu jest żeliwna wieża widokowa König-Friedrich-August-Turm, zbudowana w 1854 roku. Wieża ta jest unikalna na skalę światową – to jedyna w pełni żeliwna konstrukcja tego typu na świecie. Została zaprojektowana przez renomowanego inżyniera i stanowi świadectwo ówczesnych możliwości technicznych.
Z wieży roztacza się zapierający dech w piersiach widok na całe miasto Löbau oraz okoliczne tereny, w tym Góry Żytawskie i Góry Łużyckie. Wokół Löbauer Berg znajdują się liczne szlaki turystyczne, które prowadzą przez malownicze lasy, oferując doskonałe warunki do pieszych wędrówek oraz jazdy na rowerze. Wzgórze jest także siedliskiem rzadkich gatunków fauny i flory, co czyni je atrakcyjnym nie tylko dla turystów, ale także dla miłośników przyrody.



5.Honigbrunnen

Honigbrunnen to historyczna restauracja położona na malowniczym zboczu Löbauer Berg. Jej historia sięga XIX wieku, kiedy to stała się popularnym celem wycieczek i miejscem spotkań dla mieszkańców oraz turystów. Nazwa „Honigbrunnen” pochodzi od miodu, który dawniej produkowano w okolicy, oraz od źródła znajdującego się w pobliżu. Dziś restauracja przyciąga gości tradycyjnymi daniami kuchni saksońskiej, przygotowywanymi według lokalnych receptur przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Taras restauracji oferuje wspaniałe widoki na Löbau oraz otaczające wzgórza, co czyni ją doskonałym miejscem na odpoczynek po intensywnej wędrówce. Honigbrunnen to także miejsce, gdzie regularnie organizowane są różne wydarzenia kulturalne i społeczne, takie jak koncerty, festiwale oraz wesela, co przyciąga zarówno miejscowych, jak i turystów.



6.Wiadukt kolejowy w Löbau

Wiadukt kolejowy w Löbau to monumentalna konstrukcja z XIX wieku, która stała się symbolem rozwoju infrastruktury kolejowej w regionie. Zbudowany nad doliną, wiadukt składa się z kilku monumentalnych łuków, sprawiających wrażenie lekkiej, a jednocześnie niezwykle solidnej konstrukcji. Jego budowa była jednym z kluczowych projektów inżynieryjnych w XIX wieku, a wiadukt pełnił ważną rolę w rozwoju gospodarczym i transportowym miasta.
Wiadukt jest do dziś używany jako część aktywnej linii kolejowej, a jego imponujące łuki są jednym z najważniejszych zabytków technicznych w okolicy. Jest on popularną atrakcją turystyczną, zwłaszcza dla miłośników architektury i inżynierii kolejowej.


7.Parowozownia Löbau

Parowozownia w Löbau to unikatowe muzeum, które przenosi odwiedzających w czasy, gdy kolej parowa była podstawowym środkiem transportu. Muzeum gromadzi liczne zabytkowe lokomotywy parowe oraz inne urządzenia związane z kolejnictwem. Odrestaurowane lokomotywy stanowią nie tylko atrakcję wizualną, ale także pozwalają zrozumieć, jak działał transport w XIX i na początku XX wieku.
Jedną z największych atrakcji parowozowni jest możliwość udziału w przejażdżkach zabytkowymi pociągami, które kursują na specjalnie przygotowanych trasach. Parowozownia regularnie organizuje również warsztaty oraz wydarzenia edukacyjne, które przybliżają zwiedzającym historię kolejnictwa oraz rozwój technologii parowej. To miejsce jest popularne zarówno wśród pasjonatów kolei, jak i rodzin z dziećmi.



8.Słupy poczty saksońskiej

Słupy poczty saksońskiej to zabytkowe kamienne konstrukcje, które dawniej służyły jako znaki orientacyjne na szlakach pocztowych. Powstały w XVIII wieku i były ozdobione herbami, inskrypcjami oraz oznaczeniami odległości do najważniejszych miejscowości i punktów pocztowych. W Löbau zachowało się kilka takich słupów, które są niezwykłym świadectwem dawnej infrastruktury komunikacyjnej.
Słupy te odgrywały kluczową rolę w usprawnieniu pocztowego transportu w Saksonii, umożliwiając szybkie i efektywne przemieszczanie się zarówno listów, jak i pasażerów. Dziś stanowią cenny zabytek kultury i są świadectwem dawnej organizacji dróg i szlaków handlowych w regionie.



9.Siedziba informacji turystycznej na rynku w Löbau

Na rynku w Löbau znajduje się nowoczesna siedziba informacji turystycznej, będąca pierwszym punktem odwiedzanym przez wielu turystów. Oferuje ona szeroki wybór materiałów informacyjnych, takich jak mapy, przewodniki oraz broszury dotyczące atrakcji turystycznych, wydarzeń kulturalnych oraz tras pieszych i rowerowych w regionie. Dodatkowo pracownicy informacji turystycznej są zawsze gotowi udzielić pomocnych porad i wskazówek, co czyni to miejsce niezbędnym przystankiem dla wszystkich odwiedzających miasto.


10.Młyn w Kottmarsdorf

Młyn w Kottmarsdorf to jeden z najbardziej fascynujących zabytków regionu, będący świadectwem dawnego rolnictwa i rzemiosła. Zbudowany w XVIII wieku młyn wodny odgrywał kluczową rolę w produkcji mąki dla okolicznych mieszkańców. W muzeum znajdującym się na terenie młyna można zobaczyć tradycyjne metody mielenia zboża, oryginalne maszyny młyńskie oraz dowiedzieć się o historii młynarstwa.
Oprócz zwiedzania, młyn oferuje także pokazy na żywo oraz warsztaty, podczas których uczestnicy mogą spróbować swoich sił w mieleniu zboża przy użyciu tradycyjnych metod. Dzięki tym interaktywnym atrakcjom młyn jest popularnym miejscem zarówno dla dorosłych, jak i dzieci.







1.Dworzec kolejowy w Węglińcu

Dworzec kolejowy w Węglińcu został zaprojektowany w stylu przypominającym zamek obronny, z dwiema wieżami, każda o wysokości 18,6 metra. Budowę dworca rozpoczęto w 1843 roku, a trzy lata później stacja połączyła Węgliniec z Legnicą i Berlinem. W tamtym czasie Węgliniec był małą osadą w pobliżu Puszczy Zgorzeleckiej, ale lokalizacja stacji umożliwiła lepsze skomunikowanie Śląska z Berlinem na północy oraz Dreznem na południu. Dworzec miał wyspowy układ, z peronami z trzech stron, co nawiązywało do podobnych konstrukcji w Jaworzynie. W latach 1864-65 powstał nowy dworzec, który umożliwił obsługę pociągów cesarskich. Dzięki temu połączenie kolejowe stało się ważnym impulsem dla rozwoju gospodarczego Sudetów.



2.Parowóz TKh-2942

Parowóz TKh-2942, będący przemysłowym tendrzakiem, to cenny eksponat techniki. Lokomotywa wyprodukowana w 1952 roku w Chrzanowie służyła w Kopalni Węgla Brunatnego Turów do 1978 roku, a następnie została przetransportowana do Węglińca, gdzie poddano ją renowacji w 1993 roku. Jest to jedna z niewielu zachowanych lokomotyw tej serii.



3.Muzeum Kresów Wschodnich

Muzeum Kresów Wschodnich w Węglińcu znajduje się w dwóch wagonach towarowych ustawionych na terenie parku miejskiego. Zgromadzono tam liczne pamiątki po repatriantach z Kresów Wschodnich, którzy przybyli na ziemie odzyskane po wojnie. W muzeum można zobaczyć m.in. 1,5-metrową figurę Matki Boskiej Niepokalanej z kościoła w Buczaczu oraz wystawy fotograficzne, takie jak „Lwów w Starej Fotografii” i „Kamieniec Podolski”. Zwiedzanie możliwe jest po wcześniejszym uzgodnieniu.



4.Stawy Węglinieckie

Stawy Węglinieckie, takie jak Staw Urocze Dolne, Średnie i Górne, znajdują się w lesie Borów Dolnośląskich niedaleko Węglińca. Otoczone są dębami i torfowiskami, tworząc malowniczą trasę turystyczną z bogatymi walorami przyrodniczymi. To idealne miejsce na wypoczynek i kontakt z naturą.



5.Drewniana wieża widokowa

Drewniana wieża widokowa przy Stawie Wolno Stary to doskonały punkt obserwacyjny, gdzie można podziwiać okoliczną przyrodę. Znajduje się przy szlaku rowerowym, w pobliżu turystycznego schronu Asuan, i stanowi dobre miejsce na odpoczynek dla turystów.



6.Zlikwidowane kopalnie Rygle

W ich okolicach wytyczono interesujące szlaki rowerowe, prowadzące do starych wyrobisk kopalnianych. Po przejechaniu przez tereny dawnej eksploatacji można wkroczyć w gęsty las bukowy, gdzie drzewa sięgają nawet 30 metrów wysokości. To miejsce stanowi wyjątkową atrakcję dla miłośników historii i przyrody.



7.Staw Krusza

Staw Krusza to niezwykle wartościowy przyrodniczo fragment torfowisk, gdzie można spotkać rzadkie gatunki zwierząt, takie jak jaszczurka zwinka i zaskroniec zwyczajny, a także obserwować siedlisko bobrów. W pobliżu znajduje się dawny kamieniołom piaskowca, który był ważnym źródłem budulca w średniowieczu.



8.Deptak w centrum Pieńska

Deptak w centrum Pieńska, zmodernizowany w 2006 roku, to kluczowy punkt miasta, który przywrócił mu dawny urok i estetykę. Stanowi popularne miejsce spacerów i relaksu zarówno dla mieszkańców, jak i turystów, pełniąc rolę wizytówki miasta. Wzdłuż deptaku znajduje się Euroregionalne Centrum Kultury i Komunikacji EuRegioKom, które oferuje bogaty program kulturalny i edukacyjny. EuRegioKom to miejsce organizacji warsztatów artystycznych, spotkań z lokalnymi twórcami, wystaw historycznych oraz plenerowych seansów filmowych i koncertów, co czyni deptak atrakcyjnym punktem turystycznym i kulturalnym Pieńska​










1.Zegar słoneczny w Zgorzelcu

Zegar słoneczny, datowany na rok 1715, został przeniesiony z nieistniejącego już budynku przy ul. Lubańskiej 4. Właścicielem budynku był Georg Lochmann, który w 1739 roku przeniósł zegar z innej lokalizacji. Budynek, na którym pierwotnie znajdował się zegar, został rozebrany w latach 90. XX wieku, a zegar przez długi czas znajdował się w magazynie. W 2015 roku, z inicjatywy Piotra Gruszczyńskiego, zegar przeszedł gruntowną renowację i został ponownie ustawiony w Parku Błachańca w 2018 roku. Zegar pokazuje czas zimowy, a jego dokładność może się wahać do 15 minut w zależności od pory roku. Jest to cenny element historyczny, który stanowi atrakcję turystyczną Zgorzelca.


2.MDK (Miejski Dom Kultury) w Zgorzelcu

Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu to główne centrum kulturalne miasta. Budynek, zbudowany w stylu neobarokowym, został w pełni sfinansowany ze składek mieszkańców. Organizowane są tu koncerty, spektakle teatralne, wystawy i warsztaty dla wszystkich grup wiekowych. MDK jest także miejscem spotkań lokalnych stowarzyszeń artystycznych, które wspierają rozwój kultury w Zgorzelcu.


3.XV Południk

15. Południk przebiega przez Zgorzelec, m.in. przez ul. Daszyńskiego, i wyznacza strefę czasową środkowoeuropejską. Linia została oznaczona kostką brukową podczas rewitalizacji Przedmieścia Nyskiego. W pobliżu znajduje się także pomnik 15. południka w parku miejskim w Görlitz.


4.Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu

Muzeum Łużyckie, zlokalizowane przy ul. Daszyńskiego, dokumentuje historię i kulturę regionu Łużyc. Wystawy prezentują życie codzienne dawnych mieszkańców, ich tradycje, rzemiosło oraz eksponaty etnograficzne.


5.Dom Jakuba Böhme

Jakub Böhme, znany filozof, urodził się w Starym Zawidowie, a mieszkał w dzisiejszym Zgorzelcu. Jego dom, obecnie pełniący funkcję punktu informacji turystycznej, jest ważnym zabytkiem związanym z jego życiem i twórczością.



6.Słup pocztowy poczty saskiej

Słup pocztowy zlokalizowany na Przedmieściu Nyskim jest zabytkiem z XVIII wieku, kiedy to Saksonia rozwijała sieć pocztową. Słupy informowały podróżnych o odległościach między miastami.



7.PGE Turów Arena w Zgorzelcu

PGE Turów Arena to nowoczesna hala sportowo-widowiskowa, otwarta w 2014 roku. Mieści ponad 4,5 tys. widzów i organizuje wydarzenia sportowe oraz kulturalne.



8.Pałac Łagów

Pałac w Łagowie, wybudowany w 1581 roku, to renesansowa rezydencja, która w XVIII wieku przeszła przebudowę. Obecnie pałac pełni funkcję hotelu i oferuje sale bankietowe.


9.Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sławnikowicach

Kościół ten, zbudowany w gotyckim stylu, sięga XIV wieku. Znajduje się tu także krzyż pokutny, będący cennym zabytkiem kultury.



10.Cis Henrykowski – najstarsze drzewo w Polsce

Cis Henrykowski, liczący około 1250 lat, przetrwał liczne uszkodzenia, w tym przez żołnierzy w 1813 roku oraz pocisk w 1945 roku. Przeszedł konserwację w latach 90. XX wieku i w 2016 roku.



11.Wiaty przy kościele w Henrykowie

Przy kościele w Henrykowie znajdują się wiaty wypoczynkowe oraz muszla koncertowa, które są wykorzystywane podczas wydarzeń plenerowych.


12.Miejsce postojowe w Siekierczynie

Siekierczyn oferuje miejsce postojowe z ławkami i placem zabaw, idealne dla turystów pieszych i rowerowych.


13.Zalew Czerwona Woda w Zgorzelcu

Zalew Czerwona Woda to popularne miejsce rekreacyjne z licznymi ścieżkami pieszo-rowerowymi oraz placem zabaw, powstałe w ramach rewitalizacji terenu.










1.Ruiny zamku w Starej Kamienicy

Ruiny zamku w Starej Kamienicy są jednym z najstarszych zabytków na Dolnym Śląsku, a ich historia sięga XI wieku, kiedy to zamek pełnił funkcję obronną na pograniczu śląsko-czeskim. Początkowo był to zamek drewniano-ziemny, który z czasem został przekształcony w kamienną warownię. Zamek przechodził przez ręce różnych rodów szlacheckich, w tym rodu von Reussów i von Schaffgotschów, którzy znacznie rozbudowali jego strukturę. Niestety, w XVIII wieku zamek został zniszczony przez pożar, co spowodowało, że pozostawał w ruinie przez kolejne wieki. Dziś widoczne są pozostałości wieży obronnej oraz fundamentów budynków gospodarczych i mieszkalnych. Teren zamku otoczony jest malowniczym parkiem, który dawniej stanowił część ogrodów zamkowych. Obecnie prowadzone są prace konserwatorskie, które mają na celu zabezpieczenie ruin oraz przystosowanie ich do zwiedzania. Zamek jest popularnym miejscem wycieczek dla miłośników historii i średniowiecznej architektury.



2.Antoniów

Antoniów to urokliwa wieś położona na terenie Gór Izerskich, której początki sięgają XVII wieku. Została założona przez potężny ród Schaffgotschów, którzy dominowali w regionie i rozwijali przemysł, szczególnie hutnictwo szkła. Wieś ta była jednym z głównych ośrodków produkcji szkła, a wiele z dawnych hut przetrwało do XIX wieku. Dziś Antoniów to malownicze miejsce o charakterze agroturystycznym, gdzie można podziwiać zachowane do dziś tradycyjne budynki przysłupowe oraz szachulcowe, które stanowią architektoniczną perłę Dolnego Śląska. W miejscowości znajduje się wiele gospodarstw agroturystycznych, które oferują noclegi oraz warsztaty związane z tradycyjnymi rzemiosłami, takimi jak tkactwo i produkcja szkła artystycznego. Antoniów jest także popularnym miejscem wypadowym dla miłośników pieszych wędrówek i jazdy na rowerze, oferując liczne szlaki prowadzące w głąb Gór Izerskich.


3.Tłoczyna – góra (pieszo)

Tłoczyna to jedno z mniej znanych, ale niezwykle malowniczych wzniesień w Górach Izerskich, położone na wysokości około 700 metrów n.p.m. Góra ta jest częścią łańcucha wzniesień, które tworzą naturalną barierę pomiędzy Kotliną Jeleniogórską a Górami Izerskimi. Szlak prowadzący na Tłoczynę jest stosunkowo łagodny, co sprawia, że jest dostępny dla turystów o różnym poziomie zaawansowania. Ze szczytu góry roztacza się przepiękna panorama na okoliczne lasy, doliny oraz inne wzniesienia Gór Izerskich, co czyni ją idealnym miejscem na odpoczynek i relaks na świeżym powietrzu. W przeszłości Tłoczyna była wykorzystywana przez miejscowych pasterzy jako pastwisko dla owiec i kóz, co przyczyniło się do zachowania otwartych terenów na jej zboczach. Dziś jest to popularny cel wycieczek przede wszystkim pieszych, do pewnego momentu można dojechać do na rowerze.


4.Źródło św. Wolfganga

Źródło św. Wolfganga, położone na wysokości 750 metrów n.p.m., jest jednym z najbardziej mistycznych miejsc w regionie. Według lokalnych legend, św. Wolfgang, który żył w X wieku, miał tutaj swoje objawienia i uzdrawiał chorych, wykorzystując wodę ze źródła. W średniowieczu woda z tego źródła była uważana za cudowną, a pielgrzymi z różnych stron Europy przybywali tutaj, by doznać uzdrowienia. Na przestrzeni wieków wokół źródła powstały liczne kapliczki, a miejsce to stało się ważnym ośrodkiem kultu religijnego. W XVII wieku zbudowano przy źródle małą kaplicę poświęconą św. Wolfgangowi, która niestety nie przetrwała do dzisiejszych czasów. Obecnie wokół źródła znajduje się kilka ławeczek, na których można odpocząć, podziwiając jednocześnie piękno otaczającej przyrody. Woda z tego źródła jest nadal uważana za wyjątkową, a wielu turystów zabiera ją ze sobą, wierząc w jej lecznicze właściwości.


5.Łyszczyk zwany Kuflem – Słup graniczny Izerbejdżanu (pieszo)

Łyszczyk, znany również jako Kufel, to szczyt o wysokości 812 metrów n.p.m., położony w sercu Gór Izerskich. Miejsce to jest szczególnie interesujące ze względu na swoje legendarne znaczenie – według lokalnych opowieści, na szczycie góry znajduje się symboliczny słup graniczny mitycznej krainy Izerbejdżanu, której mieszkańcy słynęli z miłości do wolności i niezależności. Kraina ta była opisywana jako „republika wolnych ludzi”, gdzie każdy mógł żyć według własnych zasad, z dala od opresji. Słup graniczny, który można zobaczyć na Łyszczyku, to nie tylko atrakcja turystyczna, ale także symbol dążenia do niezależności. Ze szczytu Łyszczyka rozciąga się wspaniała panorama na Pogórze Izerskie, a przy dobrej pogodzie można dostrzec odległe pasma Sudetów. Miejsce to przyciąga zarówno miłośników pieszych wędrówek, jak i osoby zainteresowane historią i mitologią regionu.


6.Geopark Kopalnia św. Jana

Geopark Kopalnia św. Jana to fascynujące miejsce, które oferuje podróż w głąb historii górnictwa w regionie. Kopalnia, która działała od XVI wieku, była jednym z ważniejszych ośrodków wydobycia cyny, srebra oraz innych cennych kruszców. Podziemna trasa turystyczna, otwarta dla zwiedzających, ma długość około 350 metrów i prowadzi przez dawne sztolnie, gdzie można zobaczyć, jak wyglądała praca górników w minionych wiekach. Kopalnia św. Jana jest częścią większego Geoparku, który powstał w celu promocji geologicznych i historycznych zasobów regionu. Oprócz zwiedzania kopalni, turyści mogą wziąć udział w warsztatach geologicznych, gdzie dowiedzą się więcej o skałach i minerałach występujących w Górach Izerskich. W przeszłości, kopalnia ta była jednym z głównych ośrodków przemysłu górniczego w regionie, a jej historia sięga czasów, kiedy Dolny Śląsk był jednym z najbogatszych obszarów w Europie pod względem zasobów mineralnych.



7.Wolimierz

Wolimierz to mała, lecz niezwykle urokliwa wieś położona w malowniczej dolinie Gór Izerskich. Historia wsi sięga XVIII wieku, kiedy to została założona przez niemieckich osadników jako osada rolnicza. Obecnie Wolimierz znany jest przede wszystkim z działalności artystycznej i kulturalnej. W latach 90. XX wieku w Wolimierzu powstała inicjatywa o nazwie „Wolimierz Artystyczny”, której celem było przekształcenie wsi w ośrodek kulturalno-artystyczny. Miejsce to szybko zyskało popularność wśród artystów z całej Polski, którzy przyjeżdżają tu, by tworzyć, organizować warsztaty oraz festiwale. Wolimierz słynie również z ekologicznych inicjatyw, takich jak uprawa organicznych warzyw czy budowa domów z naturalnych materiałów. Wieś jest także popularnym celem turystycznym dla osób szukających spokoju i kontaktu z naturą. Znajduje się tu kilka gospodarstw agroturystycznych, które oferują noclegi oraz warsztaty artystyczne.



8.Zamek Świecie

Zamek Świecie, położony na skalistym wzgórzu nad rzeką Kwisą, został zbudowany w XIV wieku i przez wieki pełnił funkcję obronną na szlaku handlowym z Łużyc do Jeleniej Góry. Zamek, choć niegdyś potężna twierdza, był kilkakrotnie niszczony przez najazdy i pożary, szczególnie w czasie wojny trzydziestoletniej, kiedy został zdobyty i spalony przez wojska szwedzkie. W XVIII wieku zamek popadł w ruinę, jednak jego malownicze położenie przyciągało romantyków i artystów. W XIX wieku ruiny zamku stały się popularnym miejscem wycieczek dla podróżników. Obecnie prowadzone są prace konserwatorskie, mające na celu zabezpieczenie pozostałości zamku. Zwiedzający mogą podziwiać fragmenty murów obronnych, resztki baszt oraz wieżę, z której rozciąga się piękny widok na dolinę Kwisy. Zamek Świecie to także popularne miejsce dla miłośników fotografii oraz plenerów artystycznych.


9.Domek myśliwski Ernsta Gütschowa

Domek myśliwski Ernsta Gütschowa, ostatniego właściciela zamku Czocha, to jedno z bardziej tajemniczych miejsc w okolicach Świecia. Zbudowany na początku XX wieku przez Ernsta Gütschowa, domek służył jako prywatne miejsce wypoczynku podczas polowań. Gütschow, zafascynowany architekturą i przyrodą, zaprojektował domek w stylu neogotyckim, nawiązującym do średniowiecznych zamków. Po II wojnie światowej domek został częściowo zniszczony, a do dzisiaj zachowały się jedynie ruiny – fragmenty fundamentów oraz komin. Mimo to miejsce to wciąż przyciąga turystów swoim tajemniczym klimatem. Otoczony gęstym lasem, domek myśliwski jest doskonałym punktem na odpoczynek podczas pieszych wędrówek. Niedaleko domku przebiega niebieski szlak wytyczony między zamkiem Czocha a zamkiem w Świeciu.


10.Zamek Czocha

Zamek Czocha to jedna z najbardziej rozpoznawalnych i malowniczych warowni w Polsce. Zamek został zbudowany w XIII wieku przez króla czeskiego Wacława II jako twierdza obronna mająca chronić granice czeskiego państwa. W ciągu wieków zamek przeszedł wiele przebudów, zyskując cechy architektury renesansowej i barokowej. W XIX wieku zamek został kupiony przez Ernsta Gütschowa, który przeprowadził gruntowną renowację, nadając zamkowi charakter luksusowej rezydencji. Po II wojnie światowej zamek został przejęty przez władze polskie i służył jako ośrodek wypoczynkowy dla wojska. Dziś Zamek Czocha pełni funkcję hotelu i centrum konferencyjnego. Zamek stał się sławny dzięki licznym produkcjom filmowym, m.in. „Tajemnica twierdzy szyfrów” oraz „Wiedźmin”. W ostatnim okresie zamek Czocha zyskał nowę nazwę - “polski Hogwart”. To wszsytko dzięki swojemu wyglądowi oraz organizowanym tu spotkaniom fanów książek J.K. Rowling o Harry Potterze. Turyści mogą zwiedzać zarówno wnętrza zamku, jak i jego rozległe ogrody, które zachwycają swoją urodą.


11.Dolina Pereł

Dolina Pereł, rozciągająca się wzdłuż rzeki Kwisy, była w przeszłości jednym z najważniejszych ośrodków wydobycia pereł rzecznych na Dolnym Śląsku. Już w XVII wieku poławianie pereł z rzek regionu stało się znaną praktyką, a zdobyte perły trafiały na europejskie rynki, gdzie były cenione na królewskich dworach. Kwisa, znana z czystych wód i bogactwa muszli perłowych, stała się symbolem tego cennego handlu. Perły z Doliny Pereł były uważane za jedne z najbardziej wartościowych na kontynencie i często używano ich do wyrobu biżuterii oraz ozdób koronacyjnych. Historia połowu pereł w Dolinie zakończyła się pod koniec XVIII wieku, kiedy wyczerpały się zasoby muszli perłowych. Obecnie dolina jest popularnym miejscem wśród turystów, którzy przyjeżdżają, by podziwiać piękno krajobrazu, jak również poznać fascynującą historię dawnych czasów. Szlaki piesze prowadzące przez Dolinę Pereł oferują malownicze widoki na rzekę oraz otaczające lasy, co czyni to miejsce idealnym do rekreacyjnych spacerów.


12.Zapora Leśniańska

Zapora Leśniańska, ukończona w 1905 roku, to jedna z najstarszych zapór wodnych w Polsce, zbudowana na rzece Kwisie. Powstała w ramach wielkiego projektu hydrotechnicznego, który miał na celu ochronę terenów Dolnego Śląska przed powodziami oraz zapewnienie dostaw wody pitnej dla okolicznych miejscowości. Zapora ma 45 metrów wysokości i tworzy Zalew Leśniański – malowniczy zbiornik wodny, który obecnie pełni funkcje rekreacyjne, oferując idealne warunki dla żeglarzy, kajakarzy oraz wędkarzy. Wokół zalewu rozciągają się malownicze szlaki turystyczne i rowerowe, które przyciągają miłośników aktywnego wypoczynku. Samo zwiedzanie zapory to fascynująca podróż w głąb technicznych osiągnięć początku XX wieku. Turyści mogą podziwiać imponujące konstrukcje hydrotechniczne, jak również spacerować po ścieżkach wzdłuż zapory, podziwiając wspaniałe widoki na okolicę.



13.Czubatka

Czubatka to niewielkie wzgórze o wysokości 357 m n.p.m., położone w Górach Izerskich, które wyróżnia się niezwykłą formacją geologiczną, składającą się z bazaltowych słupów. Wzniesienie to ma duże znaczenie zarówno pod względem przyrodniczym, jak i geologicznym, będąc unikalnym miejscem w skali regionu. Bazaltowe formacje powstały w wyniku dawnej działalności wulkanicznej, co przyciąga miłośników geologii i przyrody. Ze szczytu Czubatki rozciąga się przepiękny widok na Góry Izerskie oraz Pogórze Kaczawskie, co czyni ją popularnym celem wycieczek . Turyści mogą również podziwiać rzadkie gatunki roślin, które rosną na stromych zboczach wzgórza. Czubatka jest także znanym miejscem dla ornitologów, którzy obserwują tu liczne gatunki ptaków migrujących przez region.


14.Pałac Włosień

Pałac we Włosieniu to zabytek o długiej i bogatej historii, wzniesiony w latach 1715-1720 przez ród von Reussów. Pałac, który przez lata służył jako rezydencja dla arystokracji, w XIX wieku przeszedł gruntowną przebudowę, zyskując charakter klasycystyczny. Znajdujący się w otoczeniu rozległego parku krajobrazowego, pałac był jednym z najwspanialszych przykładów architektury pałacowej na Dolnym Śląsku. Po II wojnie światowej pałac pełnił funkcję szkoły rolniczej, jednak pożar w 1979 roku spowodował znaczne zniszczenia. Dziś pałac jest w ruinie, jednak jego pozostałości wciąż przyciągają turystów, którzy chcą podziwiać nie tylko architekturę, ale także przepiękne otoczenie parku. Obecnie trwają prace rewitalizacyjne mające na celu odtworzenie dawnej świetności pałacu, a plany dotyczą jego przyszłego wykorzystania jako centrum kulturalno-rekreacyjnego. Spacer po terenie dawnej posiadłości oferuje wyjątkową okazję do odkrywania zapomnianych zakątków Dolnego Śląska.










1.Pałac w Łomnicy

Pałac w Łomnicy, wybudowany w 1654 roku, to jedna z pereł architektury Dolnego Śląska. Pierwotnie zbudowany jako barokowa rezydencja z charakterystycznymi narożnymi wieżami, przez wieki przeszedł wiele zmian architektonicznych. Ciekawostką jest, że w XVIII wieku, gdy pałac należał do Karla Martina Frantza, dodano elementy architektoniczne, które zainspirowane były pałacami francuskimi, co sprawia, że obiekt wyróżnia się na tle innych budowli w regionie. Dom Wdowy, wybudowany w 1804 roku, był miejscem zamieszkania wdowy po właścicielu majątku, zgodnie z niemiecką tradycją zapewniania odrębnych rezydencji dla wdów z arystokracji. Pałac, po latach zaniedbań, został odrestaurowany w latach 90. XX wieku i dziś pełni funkcję hotelu oraz centrum kulturalnego. Warto dodać, że corocznie w pałacu odbywa się „Jarmark Adwentowy”, który przyciąga gości z całej Polski i zagranicy, oferując tradycyjne wyroby lokalnych rzemieślników.



2.Pałac Wojanów

Pałac Wojanów to miejsce o wyjątkowo bogatej historii, sięgającej XIII wieku. Ciekawostką jest, że podczas wojny trzydziestoletniej pałac został całkowicie zniszczony przez wojska szwedzkie. Odbudowany w stylu barokowym, w XIX wieku przeszedł gruntowną przebudowę na neogotycki pałac dzięki rodzinie królewskiej Prus. Znajdujący się tutaj park krajobrazowy zaprojektowano zgodnie z duchem romantyzmu, nawiązując do tradycji angielskich ogrodów. W parku znajdziemy liczne mostki, fontanny oraz alejki, które zachęcają do długich spacerów. Obecnie pałac pełni funkcję luksusowego hotelu, a dodatkową atrakcją są organizowane tutaj regularnie koncerty i wystawy sztuki. Pałac i jego otoczenie były również miejscem planowania wielu ważnych decyzji politycznych w XIX wieku, kiedy odwiedzali go członkowie rodziny królewskiej.



3.Pałac Bobrów

Pałac Bobrów, wzniesiony pod koniec XIX wieku, to przykład neorenesansowej rezydencji, której architektura wzorowana była na włoskich pałacach renesansowych. Ciekawostką jest, że Carl Gotthard Langhans, który zaprojektował pałac, był także autorem Bramy Brandenburskiej w Berlinie. Pałac w Bobrowie był jednym z jego ostatnich projektów przed śmiercią. Pałac został zbudowany na miejscu dawnej strażnicy, co daje budynkowi wyjątkowe znaczenie historyczne. W czasie II wojny światowej pałac był zajęty przez Niemców i służył jako obiekt szkoleniowy dla oddziałów SA. Po wojnie wykorzystywano go jako obóz dla młodzieży, a następnie jako ośrodek kolonijny. Obecnie ruiny pałacu są jednym z miejsc, które przyciągają fotografów oraz miłośników architektury. Plany na jego odrestaurowanie wciąż są przedmiotem dyskusji, a lokalne stowarzyszenia podejmują działania na rzecz jego ochrony.



4.Pałac w Karpnikach

Pałac w Karpnikach, znany również jako Zamek Karpniki, ma swoją historię sięgającą XIV wieku, kiedy pełnił funkcję obronną. Co ciekawe, w XIX wieku pałac został przekształcony w elegancką rezydencję za sprawą księcia Fryderyka Wilhelma Pruskiego, brata króla Prus. Pałac był często odwiedzany przez cara Mikołaja I oraz polskich arystokratów, takich jak książę Radziwiłł. Pałac był również miejscem licznych politycznych spotkań w XIX wieku, kiedy to omawiano plany dotyczące przyszłości Europy. Zamek, otoczony pięknym parkiem krajobrazowym, w ostatnich latach przeszedł gruntowną renowację i obecnie pełni funkcję luksusowego hotelu. Warto dodać, że pałac jest dostępny dla zwiedzających, a spacer po parku umożliwia podziwianie licznych stawów oraz zabytkowych mostków.



5.Pałac w Bukowcu

Pałac w Bukowcu to XVIII-wieczna rezydencja otoczona jednym z najstarszych parków krajobrazowych w Polsce. Pałac został wzniesiony przez hrabiego von Redena, który przekształcił Bukowiec w intelektualne i artystyczne centrum regionu. Ciekawostką jest, że w XVIII i XIX wieku pałac odwiedzały znane osobistości, takie jak Johann Wolfgang von Goethe czy książę Wilhelm, którzy brali udział w licznych spotkaniach literackich i artystycznych organizowanych przez rodzinę von Reden. Park wokół pałacu zaprojektowano w stylu angielskim, z licznymi ścieżkami, stawami i punktami widokowymi, które do dziś zachwycają odwiedzających. Na terenie parku znajduje się również wieża widokowa, z której można podziwiać panoramę Karkonoszy. Pałac jest obecnie własnością prywatną, ale organizowane są tu wydarzenia kulturalne, takie jak koncerty i wystawy.


6.Pałac w Mysłakowicach

Pałac w Mysłakowicach to wyjątkowa rezydencja, która stała się letnią siedzibą królów pruskich. Zbudowany pod koniec XVII wieku, pałac zyskał na znaczeniu w XIX wieku, kiedy król Fryderyk Wilhelm III przekształcił go w swoją ulubioną rezydencję. W XIX wieku pałac został przebudowany w stylu neogotyckim, z licznymi wieżami, blankami i zdobionymi fasadami, co nadało mu charakter zamku. Ciekawostką jest, że wokół pałacu król założył rozległy park krajobrazowy, w którym zasadzono egzotyczne gatunki drzew, w tym sekwoje i cedry. Pałac stał się miejscem ważnych spotkań politycznych, a także ośrodkiem życia kulturalnego. Obecnie mieści się tu szkoła, ale pałac i otaczający go park są dostępne dla turystów, którzy mogą podziwiać jego piękno i wyjątkową architekturę.


7.Zamek Księcia Henryka

Zamek Księcia Henryka to romantyczna budowla wzniesiona na wzgórzu Grodna w XIX wieku przez księcia Henryka von Reuss. Zamek został zbudowany jako punkt widokowy, z którego można podziwiać panoramę Karkonoszy, Rudaw Janowickich oraz Kotliny Jeleniogórskiej. Ciekawostką jest, że zamek nigdy nie pełnił funkcji obronnych, lecz służył wyłącznie jako miejsce rekreacji i odpoczynku dla księcia oraz jego gości. Ruiny zamku są dziś popularnym celem pieszych wycieczek, a ścieżki prowadzące na wzgórze oferują spektakularne widoki na okoliczne krajobrazy. Dla miłośników fotografii zamek jest idealnym miejscem, aby uchwycić piękno przyrody w połączeniu z romantyczną architekturą.



8.Pałac Staniszów

Pałac Staniszów, zbudowany w XVIII wieku, to elegancka rezydencja otoczona malowniczym parkiem krajobrazowym. Pałac został wzniesiony przez Heinricha von Reibnitza, a w XIX wieku przeszedł przebudowę, dodając elementy klasycystyczne. Ciekawostką jest, że w XIX wieku pałac był miejscem częstych spotkań arystokracji i intelektualistów, co nadało mu miano „śląskiego salonu”. Dziś pałac pełni funkcję hotelu oraz centrum kulturalnego, organizowane są tutaj koncerty muzyki klasycznej, wystawy sztuki oraz spotkania literackie. Otaczający pałac park to idealne miejsce na spacery, z malowniczymi alejkami i stawami, które wprowadzają odwiedzających w nastrój romantycznych czasów.


9.Pałac na Wodzie w Staniszowie

Pałac na Wodzie w Staniszowie to jedno z najbardziej malowniczych miejsc w Dolinie Pałaców i Ogrodów. Zbudowany w 1786 roku przez Heinricha von Reussa, pałac jest otoczony licznymi stawami, które nadają mu wyjątkowy charakter. Ciekawostką jest, że pałac w latach 90. XX wieku przeszedł gruntowną renowację, a obecnie jest jednym z najpopularniejszych miejsc na organizację wesel i innych uroczystości. Jego położenie nad wodą, w otoczeniu zieleni, sprawia, że jest idealnym miejscem na romantyczne spacery i relaks. Pałac pełni również funkcję luksusowego hotelu, oferując gościom nie tylko komfortowe apartamenty, ale także możliwość korzystania z licznych atrakcji oferowanych przez okolice.


10.Pałac Schaffgotschów w Cieplicach

Pałac Schaffgotschów w Cieplicach to majestatyczna barokowa rezydencja, zbudowana w XVIII wieku. Pałac służył jako główna siedziba rodu Schaffgotschów, jednego z najpotężniejszych rodów na Śląsku, po zniszczeniu ich zamku na Chojniku. Ciekawostką jest, że w pałacu mieści się filia Politechniki Wrocławskiej, co nadaje temu miejscu wyjątkowy charakter – historia spotyka się tu z nauką. Otaczający pałac park, będący częścią uzdrowiska Cieplice, to idealne miejsce na relaks i spacery, a pobliskie wody termalne przyciągają kuracjuszy od ponad 700 lat.


11.Cieplice – Park, Uzdrowisko

Cieplice Śląskie-Zdrój to jedno z najstarszych uzdrowisk w Polsce, którego historia sięga XIII wieku. Znane przede wszystkim z leczniczych wód termalnych, które mają właściwości łagodzące bóle reumatyczne, neurologiczne i ortopedyczne. Ciekawostką jest, że Cieplice były częstym miejscem odwiedzin polskich i europejskich królów, w tym króla Jana Kazimierza. W XIX wieku uzdrowisko przeżywało swój rozkwit, przyciągając kuracjuszy z całej Europy. Park zdrojowy, otaczający uzdrowisko, to jedno z ulubionych miejsc spacerów kuracjuszy, z malowniczymi alejkami, stawami i pięknymi widokami na Karkonosze.


12.Rynek w Jeleniej Górze

Rynek w Jeleniej Górze to tętniące życiem serce miasta, pełne zabytkowych kamienic z charakterystycznymi podcieniami. Co ciekawe, większość zabudowy rynku pochodzi z XVII i XVIII wieku, po wielkim pożarze, który zniszczył większość średniowiecznych budynków. Ratusz, który dominuje nad rynkiem, został zbudowany w stylu barokowym i jest jednym z najważniejszych symboli miasta. Na rynku odbywają się liczne wydarzenia kulturalne, w tym Jarmark Staroci i Osobliwości, który jest jednym z największych tego typu wydarzeń w Polsce. To miejsce, gdzie historia spotyka się z nowoczesnością, oferując zarówno turystom, jak i mieszkańcom mnóstwo atrakcji.

Rowerowe Łużyce - Kim Jesteśmy

Tutaj można dać opis inicjatywy, wsomnieć o powiązanych organizacjach, Unii eurpoejskiej i to wszysto, można dodać obrazki i loga, to nie problem

żeby zaemulować wielkie ilości tekstu, użyje lorem ipsum

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Nam est mauris, faucibus sit amet pellentesque eget, suscipit et eros. Aliquam aliquet ligula in ante gravida, eu lacinia leo facilisis. Integer elementum velit at mauris ullamcorper mattis. Nulla lacinia nunc tincidunt, gravida diam vel, malesuada est. Vestibulum ipsum dui, feugiat ac nunc quis, tincidunt porta est. Morbi sit amet dui sit amet velit mattis tincidunt id ut eros. Orci varius natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Suspendisse non luctus ante. Nunc sodales a enim nec sagittis. Aenean a mauris venenatis, feugiat lorem id, commodo felis. Curabitur interdum purus eu lectus pharetra placerat eget at purus. Mauris cursus et dui eu congue. Mauris porttitor orci vel feugiat suscipit. Etiam convallis, metus sit amet placerat malesuada, nunc mauris laoreet sapien, quis congue mauris leo in ante. Sed id porta erat, nec consequat orci. Integer ultrices tempor nisl, id fermentum urna venenatis sed. In interdum euismod orci, et tempor erat scelerisque condimentum. In placerat ante et pharetra pellentesque. Pellentesque laoreet odio varius justo ultricies eleifend. Duis eget lacus lacus. Nulla quam justo, blandit in tincidunt a, gravida id lectus. Nunc iaculis auctor lorem et lacinia. Aenean dictum tincidunt quam. Mauris eget nibh eget tellus interdum sollicitudin ac ut leo. Etiam scelerisque non nibh id fringilla. In vitae dui non diam mollis interdum sit amet in nulla. Phasellus scelerisque elit a varius sollicitudin. Donec efficitur vehicula mi ac egestas. Nulla condimentum nisi elit, mattis feugiat nisl congue ut. Aenean lacinia dignissim sapien, blandit tempus quam maximus vel. Vivamus felis arcu, commodo vel eros in, tempor venenatis erat. Maecenas vestibulum eros lobortis sapien volutpat pellentesque. Donec euismod erat elit, eget laoreet sapien pretium id. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Proin faucibus diam purus, vel rhoncus eros efficitur quis. Ut id sollicitudin neque, nec blandit orci. Quisque a dictum purus. Donec pharetra commodo elit, et scelerisque felis laoreet varius. Morbi semper justo sed ligula cursus iaculis. Donec ac lectus at lorem convallis viverra. Donec ex orci, rhoncus et efficitur vitae, scelerisque ac tellus. Sed sagittis rutrum massa in tristique. Sed auctor vehicula mauris, sit amet tempor dui consequat nec. Phasellus finibus, tellus eu ornare lobortis, magna lacus tincidunt ligula, vel vestibulum turpis libero quis mi. Etiam ac efficitur nibh. Nunc et hendrerit turpis. Cras pretium facilisis leo, ut semper lectus maximus sed. Nam viverra dolor a nisi semper, a sodales ante molestie. Maecenas eget auctor magna. Sed auctor augue vel vehicula fermentum. Nulla facilisi. Nam nec sapien dui. Nulla non auctor lorem. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse ullamcorper orci orci, non molestie ante aliquam a. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Aenean congue, urna sed cursus ultrices, nisl ligula interdum ligula, in sagittis ligula turpis in magna. Integer et velit facilisis, luctus dui in, suscipit ligula. Mauris aliquet feugiat metus, ac consequat risus suscipit rutrum. Mauris sodales mi non lorem mollis, quis malesuada velit dictum. Quisque ornare turpis sed consectetur molestie. Pellentesque hendrerit volutpat nibh eget mattis. Phasellus dapibus molestie justo, ac eleifend sapien vehicula accumsan. Etiam tincidunt tincidunt commodo. Quisque pharetra mi enim. Etiam rutrum odio mauris, et convallis mi cursus fringilla. Nullam blandit sem pellentesque tellus sodales bibendum. Cras semper augue ante, facilisis auctor ipsum posuere quis. Aenean ligula tellus, hendrerit non velit vitae, tincidunt venenatis ipsum. Nam vehicula purus vulputate dignissim rhoncus. Pellentesque tincidunt leo sit amet purus condimentum blandit. Aliquam tempus sapien nulla, vel porttitor nulla interdum nec. Nunc id lectus non lacus efficitur rutrum vel eu purus. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. In sit amet mi nec tellus fermentum convallis posuere et diam. Aenean ac vestibulum ante. Duis sollicitudin mi libero, ut venenatis elit blandit et. Cras ut justo pellentesque mauris lacinia ullamcorper a eu felis. Nunc consectetur laoreet metus, vel pulvinar enim viverra nec. Donec feugiat arcu at turpis pellentesque ullamcorper. Nullam volutpat scelerisque odio, at convallis mi eleifend at. Etiam eget est tortor. Aenean egestas risus sodales neque pulvinar, ut lobortis purus varius. Nulla commodo velit purus, at auctor ligula euismod vitae. Quisque finibus semper turpis at dapibus. Suspendisse pharetra diam a nulla volutpat, vitae fermentum nisl malesuada. Maecenas finibus sem felis, eget commodo metus aliquam at. Nam nec malesuada nibh, ut ultricies nibh. Fusce scelerisque sagittis dui, rutrum interdum sem tincidunt sit amet. Quisque fringilla, libero eu pretium iaculis, est tortor euismod nisl, fringilla consectetur lectus ipsum at quam. Nulla eu arcu fermentum, elementum urna sed, blandit mauris. Sed porttitor, enim non sollicitudin interdum, nibh massa ullamcorper turpis, a accumsan lorem dui vel ligula. Suspendisse hendrerit ullamcorper imperdiet. Vestibulum accumsan, libero non convallis placerat, diam risus varius dolor, nec molestie ligula erat vitae ex. Maecenas cursus urna id ligula vulputate viverra. Nam blandit purus nulla, a elementum est interdum vel. Mauris viverra lacinia imperdiet. Maecenas sit amet justo varius, scelerisque neque ac, bibendum lectus. Nullam ex nunc, vestibulum sit amet cursus vel, tempus eu elit. Nullam et hendrerit nulla. Suspendisse sed massa at metus placerat hendrerit. Vestibulum at tellus mattis, efficitur lorem quis, ornare diam. Sed elementum ut lacus at consectetur. Duis porta massa sed felis luctus, quis semper nulla sollicitudin. Donec vitae augue vitae lacus pellentesque venenatis vel a dui. Phasellus vel convallis mi. Vestibulum semper consectetur eros. Ut sed metus eget ipsum cursus malesuada. Praesent ac elit consectetur, mollis magna ac, euismod velit. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas convallis lacus ac lacus consectetur suscipit at eu ex. Fusce scelerisque suscipit dui, non blandit diam facilisis at. Phasellus quis dolor a urna imperdiet consequat et quis ex. Curabitur vitae pretium lacus, ac consectetur eros. Maecenas lorem ex, rutrum sed sodales quis, tempor vitae sapien. Morbi posuere eu mi nec lacinia. Aliquam molestie vitae sem at posuere. Curabitur sit amet ullamcorper dui. Morbi pharetra vehicula elit in convallis. Ut quis justo eget ligula euismod gravida. Orci varius natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Nullam quis ipsum velit. Aliquam venenatis sapien a ligula aliquam dignissim. Donec semper eget lacus quis tincidunt. Ut orci risus, convallis ut eleifend vitae, dignissim in massa. Suspendisse eget magna odio. Donec pellentesque egestas lorem, vitae consequat mauris. Donec ligula magna, sollicitudin non sollicitudin malesuada, volutpat quis sem. Nullam congue sem nibh, ut lobortis arcu ultricies et. Fusce aliquet mauris id est commodo commodo. Etiam pretium sit amet quam sed consequat. Aenean eu magna in eros venenatis tincidunt in nec arcu. Ut massa nisi, lobortis iaculis diam ut, rutrum finibus ante. Phasellus imperdiet, leo quis tincidunt tempor, magna nulla cursus dolor, a ornare tortor tellus ut nibh. Donec orci augue, viverra luctus placerat auctor, fermentum at nisi. Aenean luctus nulla enim, nec ornare diam porttitor nec. Suspendisse consequat elit nec egestas pharetra. Aenean condimentum diam ut sapien posuere ultrices. Vivamus mattis aliquet turpis. Etiam suscipit eget libero quis lobortis. Sed posuere tristique aliquet. Aenean placerat, nibh in aliquet cursus, nibh eros auctor sem, vel aliquam risus lorem pellentesque dolor. Sed lobortis ut ligula eu consectetur. Donec ac lacus eget turpis tincidunt maximus non sed ante. Vivamus tristique, ipsum eu aliquam bibendum, purus dui sagittis quam, id efficitur tellus dui eget sem. Vestibulum tincidunt arcu a lacus dapibus ultrices. Aliquam sit amet est commodo, accumsan tellus quis, venenatis massa. Vestibulum vehicula nulla nec gravida mattis. Vivamus nec elit non ex faucibus sollicitudin. Sed dignissim vulputate ipsum, at cursus ipsum dictum nec. Vestibulum faucibus purus nec justo vestibulum lobortis. Nunc in nisi tincidunt, pharetra elit quis, maximus ante. Vestibulum urna dui, condimentum et dapibus eu, tristique sed neque. Aliquam risus est, convallis eu urna molestie, facilisis porta est. Cras in scelerisque erat. Nulla mattis mauris vel ante feugiat, sed facilisis elit feugiat. Cras vel enim vehicula, vulputate velit sed, imperdiet quam. Cras non nulla euismod, ultricies tortor eu, mollis ex. Donec eu neque sed velit consectetur luctus. Maecenas sit amet leo tellus. Duis malesuada lacus ac nulla consectetur lacinia. Nullam et enim eu libero mollis fermentum quis in massa. Phasellus condimentum, lacus mollis scelerisque suscipit, mi leo bibendum eros, vitae fermentum ex tellus nec libero. Aliquam hendrerit nibh a enim hendrerit laoreet. Etiam vehicula tortor ut tellus gravida, mollis mollis ex iaculis. Cras sapien metus, condimentum in nibh eu, malesuada tincidunt diam. Vestibulum pretium pellentesque tellus id viverra. Sed fermentum mauris non posuere feugiat. Nullam molestie ultrices tortor, nec dignissim lorem rhoncus et. Aliquam pharetra euismod massa nec pharetra. Curabitur ultrices sed purus a scelerisque. Praesent facilisis, dui vel faucibus faucibus, enim elit blandit enim, faucibus pellentesque eros ligula nec lorem. Aenean imperdiet ultrices elit, viverra vulputate erat ornare quis. Cras leo arcu, posuere eget ultrices vitae, venenatis at metus. Maecenas non ipsum quam. Quisque nisl metus, tincidunt consequat libero nec, tristique maximus orci. In tempor nisi et bibendum auctor. Mauris id lectus non massa ultrices placerat. Maecenas sit amet massa sagittis quam molestie interdum. Pellentesque nec tellus nisl. Proin luctus ornare turpis non bibendum. Donec ante metus, convallis in diam vitae, accumsan semper turpis. Sed congue magna sed tellus hendrerit, ac gravida turpis condimentum. Aliquam erat volutpat. Nunc in justo semper ligula pulvinar pretium ut id diam. Ut fermentum risus eu finibus aliquet. Nulla nisi tellus, pellentesque eget interdum eu, hendrerit a massa. Proin vulputate leo ut nulla fringilla, in fermentum felis iaculis. Duis mauris nisl, dapibus tempor sapien in, interdum finibus sem. Praesent in lorem at ligula dapibus laoreet. Nulla ultrices mattis ex, eget interdum justo euismod pretium. Quisque posuere, magna sit amet efficitur aliquet, lorem mauris ornare elit, eget ultrices lorem dui ac odio. Nam felis ipsum, consequat et malesuada eget, mollis nec odio. Phasellus vel finibus lectus. Aenean erat sapien, tincidunt fermentum turpis sit amet, vestibulum condimentum urna. Sed tellus ligula, varius congue sem quis, ornare molestie velit. Vestibulum a mauris quis elit ultrices euismod ac at augue. Curabitur sodales risus ut mi viverra accumsan. Vivamus purus turpis, porta id mattis ac, laoreet sed lorem. Praesent sit amet ornare libero. Etiam tincidunt ac nunc vulputate maximus. Integer sit amet ipsum felis. Fusce vel tristique tellus. Morbi a aliquet lorem. Donec efficitur ullamcorper ullamcorper. Integer luctus augue euismod, sagittis tellus quis, fringilla diam. Pellentesque suscipit dolor mi, quis pulvinar felis eleifend vel. Nulla feugiat nunc quis quam pharetra fringilla et vel nisl. Cras rutrum iaculis egestas. Suspendisse sed lectus ac erat euismod dignissim nec ut diam. Vestibulum non aliquet lectus, eu sollicitudin turpis. Vestibulum vehicula risus at ante ullamcorper, vel malesuada lacus efficitur. Nullam sodales mauris sed fermentum vestibulum. Ut a aliquam quam. Aenean quis gravida tortor. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Pellentesque non risus sit amet erat fringilla rhoncus. Cras eu felis vitae nisi placerat posuere quis id turpis. Sed lacinia posuere justo vitae vestibulum. Aliquam in dolor egestas, ullamcorper felis quis, bibendum orci. Vivamus euismod turpis quis pharetra consequat. Nam nibh sem, vestibulum eget metus vitae, elementum egestas arcu. Vestibulum dictum lacus egestas nisl viverra semper eu et augue. Donec sed lectus diam. In hendrerit tincidunt odio et commodo. Nam condimentum fermentum massa vel suscipit. Nunc rhoncus quis tellus in ullamcorper. Donec in porta sem, eu elementum dui. Sed nunc mi, rhoncus a leo id, mattis placerat odio. Cras scelerisque ante mauris, in mollis lacus tincidunt non. Vestibulum justo neque, consectetur a nisi sit amet, aliquet vulputate erat. Sed placerat vestibulum nunc venenatis convallis. Integer quis mauris tincidunt, gravida est in, porta enim. Nullam pharetra dolor porttitor ipsum consectetur mollis. Suspendisse tempor hendrerit turpis efficitur finibus.